Gider Pusulası Düzenleme ve Kullanma Esasları
213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 234 üncü maddesi ile birinci ve ikinci sınıf tüccarlar, kazancı basit usulde tespit edilenler, defter tutmak mecburiyetinde olan serbest meslek erbabı ve çiftçilerin; vergiden muaf esnaftan yapacakları mal ve hizmet alımları ile birinci ve ikinci sınıf tüccarların, zati eşyalarını satan kimselerden satın aldıkları mallar için gider pusulası düzenlemesi öngörülmüştür.
225 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile gider pusulası düzenlenmesi konusunda aşağıdaki açıklamaları yapılmıştır;
Ayrıca, 06.12.1998 tarih ve 23545 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 215 Sıra No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği’ne göre; gider pusulası düzenlenmesinin mümkün olmadığı durumlarda münhasıran bu tür ödemelere ilişkin olmak üzere Vergi Usul Kanunu’nun mükerrer 257’nci maddesinin Maliye Bakanlığı’na verdiği yetkiye istinaden, düzenlenecek banka dekontları da gider pusulası hükmünde kabul edilecektir.
Gider Pusulası ile Belgelendirilecek Durumlar ve Stopaj Uygulaması:
Gider Pusulası İle Belgelendirilecek Durumlar |
İlgili Madde veya Tebliğ |
Stopajı Tabi Olup olmadığı |
Motorlu nakil vasıtaları kullanmamak şartı ile gezici olarak veya bir işyeri açmaksızın perakende ticaret yapanlardan olan mal ve hizmet alımları (Giyim eşyaları, zati ve süs eşyaları, değeri yüksek olan ev eşyaları ile Pazar takibi suretiyle gıda, bakkaliye ve temizlik maddelerini ve sabit işyerlerinin önünde sergi açmak suretiyle o iş yerlerinde satışı yapılan aynı nevinden malları satanlar hariç) |
GVK. Md. 9 |
Tabidir |
Bir işyeri açmaksızın gezici olarak ve doğrudan doğruya müstehlike iş yapan hallaç, kalaycı, lehimci, musluk tamircisi, çilingir, ayakkabı tamircisi, kundura boyacısı, berber, nalbant, fotoğrafcı, odun ve kömür kırıcısı çamaşır yıkayıcısı ve hamallar gibi küçük sanat erbabından olan mal ve hizmet alımları |
GVK. Md. 9 |
Tabidir |
Köylerde gezici olarak her türlü sanat işleriyle uğraşanlar ile aynı yerlerde aynı işleri bir iş yeri açmak suretiyle yapanlardan basit usulde vergilendirmenin genel şartlarını taşıyanlardan olan mal ve hizmet alımları (GVK. 47-51) |
GVK. Md. 9 |
Tabidir |
Nehir, göl ve denizlerde ve su geçitlerinde toplam 50 rusum tonilatoya (50 rüsum tonilato dahil) kadar makinesiz ve motorsuz nakil vasıtaları işletenler, hayvanla veya bir adet hayvan arabası ile nakliyecilik yapanlardan olan mal ve hizmet alımları. |
GVK. Md. 9 |
Tabidir |
Zirai işlerde kullandıkları hayvan, hayvan arabası, motor, traktör gibi vasıtalar veya sandallarla nakliyeciliği mutat hale getirmeksizin ara sıra ücret karşılığında eşya ve insan taşıyan çiftçilerden olan mal ve hizmet alımları |
GVK. Md. 9 |
Tabidir |
Kendi işinde bilfiil çalışmak veya başında bulunmak, gerçek usulde gelir vergisine tabi olmamak kaydıyla; hariçten işçi almamak, muharrik kuvvet kullanmamak kayıt ve şartı ile oturdukları evlerde imal ettikleri havlu, örtü, çarşaf, çorap,halı, kilim, dokuma mamülleri, örgü dantel, her nevi nakış işlerini ve her nevi turistik eşya, hasır, sepet, süpürge, paspas, fırça, yapma çiçek, ip ve urganları dükkan açmaksızın satanlardan olan mal ve hizmet alımlarına |
GVK. Md. 9 |
Tabidir |
Yukarıda 1-6 numaralı bentlerde sözü edilen işlere benzerlik gösterdikleri Danıştay’ın muvafık mütaalası üzerine, Maliye Bakanlığınca kabul ve ilan olunan ticaret ve sanat işleriyle iştigal edenlerden olan mal ve hizmet alımları |
GVK. Md. 9 |
Tabidir |
GVK’nun 18 maddesinde sayılan faaliyetleri icra eden serbest meslek erbabından olan mal ve hizmet alımları (193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 18 inci maddesinde, "Müellif, mütercim, heykeltraş, hattat, ressam, bestekar, bilgisayar programcısı ve mucitlerin ve bunların kanuni mirasçılarının şiir, hikaye, roman, makale, bilimsel araştırma ve incelemeleri, bilgisayar yazılımı, röportaj, karikatür, fotoğraf, film, video band, radyo ve televizyon senaryo ve oyunu gibi eserlerini gazete, dergi, bilgisayar ve internet ortamı, radyo, televizyon ve videoda yayınlamak veya kitap, CD, disket, resim, heykel ve nota halindeki eserleri ile ihtira beratlarını satmak veya bunlar üzerindeki mevcut haklarını devir ve temlik etmek veya kiralamak suretiyle elde ettikleri hasılat Gelir Vergisinden müstesnadır.) |
GVK. Md. 18 |
Tabidir |
Birinci ve ikinci sınıf tüccarlara, altın mücevherat gibi zati eşyalarını satan kimselerden yapılan alımlar (Nihai tüketicilerden otomobil alımı vb) (16.11.99 B.07.06d.044/4422-33/49938 mukteza) |
VUK. Md. 234, 2. fıkra |
Tabi Değildir |
Tüketicilerin satın aldıkları mal ve hizmetlerin iadesi veya alınan malların değiştirilmesi halinde. |
KDV.GT.54 |
Tabi Değildir |
Taksitli satışlarda tüketicilerin taksitlerini zamanından önce ödemek suretiyle faizde bir indirime gidilmesi halinde |
KDV. GT. 54 |
Tabi Değildir |
4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanuna göre gerçek ve tüzel kişilerin mallarını iş akdine bağlı olmaksızın bunlar adına kapı kapı dolaşıp satanlara ödenen komisyon prim ve benzeri ödemeleri. |
GVK. 94/10.b GVK. GT. 215 |
Tabidir |
Basit usule tabi mükelleflerin taşıtlar hariç sabit kıymet satışlarında (Basit Usule tabi mükelleflerin sattıkları taşıt için belge düzenlemezler. Alıcılar noter satışını direkt kaydederler.) |
GVK. GT. 230 |
Tabidir |
Bilgilerinize sunulur.
Saygılarımla,
Bessat ÖZ
Mali Müşavir
Bağımsız Denetici