Bilgi Notu 2021/025 Borç Yapılandırması-Matrah Artırımları-Stok Affı Hakkında

                                                                                                                                                                             Tarih: 15.06.2021

BİLGİ NOTU

(2021/25)

Konu : Borç Yapılandırması, Matrah Artırımları, Kasa, Ortaklar Cari ve Stok Affı  Hk;

7326 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun 09 Haziran 2021 tarih ve 31506 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

7326 sayılı Kanun ile;

  1. 30 Nisan 2021 tarihine kadar tahakkuk etmiş ancak ödenmemiş olan vergiler ve SGK alacakları ile taslakta yazılı olan diğer kamu alacakları, yeniden yapılandırılacak.

  1. 2016-2017-2018-2019 ve 2020 yılları için matrah artırımı yapılabilecek.

  1. Vergi incelemesi biten veya devam edenler yararlanabilecek.

  1. Dava açmak suretiyle İhtilaf yaratanlar yaralanabilecek.

  1. Kayıtlar da olup da gerçekte olmayan kasa bakiyeleri, ortakların şirkete olan borçları kapatılabilecek.

  1. Kayıtlarda yer alamayan stoklar envanterden çıkartılabilecek, aynı şekilde fiilen olan ancak şirket defterlerinde görünmeyen stoklar ve sabit kıymetler bilançoya alınabilecek.

A) KAPSAM

  1. Yeniden yapılandırma kapsamına giren alacaklar

  • Gelir Vergisi Kanunu, Kurumlar Vergisi Kanunu, Katma Değer Vergisi Kanunu, ÖTV, Damga ve Emlak Vergisi gibi Vergi Usul Kanunu kapsamına giren vergiler ile bunlara bağlı vergi cezaları, gecikme faizleri, gecikme zamları (2021 yılı için tahakkuk eden motorlu taşıtlar vergisi ikinci taksiti hariç) ve vergi aslına bağlı olmayan vergi cezaları (usulsüzlük, özel usulsüzlük),
  • Gümrük Kanunu ve ilgili diğer kanunlar kapsamında gümrük yükümlülüğü doğan ve Ticaret Bakanlığına bağlı tahsil daireleri tarafından 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre takip edilen gümrük vergileri, idari para cezaları, faizler, gecikme faizleri, gecikme zammı alacakları,

  • Sosyal güvenlik primi, emeklilik keseneği, işsizlik sigortası primi, SGDP, isteğe bağlı sigorta primleri ile bunlara bağlı gecikme cezası ve gecikme zamları,

  • Ecrimisil borçları,
     
  • Belediyelerin idari para cezaları ile su, atık su, katı atık ücreti alacakları, büyükşehir belediyelerinin katı atık ücreti alacakları ile büyükşehir belediyelerine bağlı su ve kanalizasyon idarelerinin su ve atık su bedeli alacakları ile bu alacaklara bağlı faiz, gecikme faizi, gecikme zammı gibi fer’i alacaklar,

  • 1593 sayılı Umumi Hıfzıssıhha Kanunu, 4207 sayılı Tütün Ürünlerinin Zararlarının Önlenmesi ve Kontrolü Hakkında Kanuna göre verilen idari para cezaları ve 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununa ekli (III) sayılı cetvelde yer alan; Radyo ve Televizyon Üst Kurulu, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu, Sermaye Piyasası Kurulu,  Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu, Kamu İhale Kurumu, Rekabet Kurumu, Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu, Kişisel Verileri Koruma Kurumu, Nükleer Düzenleme Kurumu ve Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu tarafından verilen idari para cezaları hariç olmak üzere diğer idari para cezaları

  1. Yapılandırma Dönemi

Yapılandırmaya konu alacaklar için 30.04.2021 tarihi esas alınmış olup, 2021 yılı için tahakkuk eden motorlu taşıtlar vergisi ikinci taksiti Kanun kapsamı dışındadır.

30.04.2021 tarihinden  (bu  tarih  dâhil)  önceki  dönemler için,  beyana dayanan vergilerde bu tarihe kadar verilmesi gereken beyannamelere ilişkin vergi ve bunlara bağlı vergi cezaları, gecikme faizleri, gecikme zamları Kanun kapsamındadır.

Dolayısıyla;

  • Yıllık beyanname ile beyan edilen gelir ve kurumlar vergisi mükellefiyetleri için 2020 yılı ve önceki yıllara ilişkin vergilendirme dönemleri kapsama girmekte; ancak 2021 takvim yılı kapsama girmemekte.
     
  • Vergilendirme dönemi aylık olarak belirlenen mükellefiyetler (katma değer vergisi veya stopaj gelir vergisi) için Mart/2021 vergilendirme dönemi ve önceki dönemler kapsama girmekte; ancak Nisan/2021 vergilendirme dönemi kapsama girmemekte.


B) KESİNLEŞMİŞ ALACAKLAR

Hazine ve Maliye Bakanlığına, il özel idarelerine ve belediyelere bağlı tahsil daireleri tarafından takip edilen alacaklardan bu Kanunun yayımı tarihi itibarıyla (bu tarih dâhil) aşağıdaki şartlar dahilinde yapılandırılacak.

09.06.2021 TARİHİNE KADAR KESİNLEŞMİŞ KAMU ALACAKLARI

 (MADDE 2)

KAPSAMA GİREN ALACAKLAR

ÖDENECEK TUTAR

TAHSİLİNDEN VAZGEÇİLEN TUTAR

VADESİ GELDİĞİ HALDE ÖDENMEMİŞ OLAN YA DA ÖDEME SÜRESİ HENÜZ GEÇMEMİŞ VERGİLER/GÜMRÜK VERGİLERİ VE FER’İLERİ

VERGİLERİN ÖDENMEMİŞ KISMININ TAMAMI

+

Yİ/ÜFE’YE GÖRE HESAPLANACAK TUTAR

FER’İ AMME ALACAKLARI

(BUNLARA BAĞLI FAİZ

+

GECİKME FAİZİ

+

GECİKME ZAMMI)

İHTİRAZI KAYITLA VERİLEN BEYANNAMELER

VADESİ GELDİĞİ HALDE ÖDENMEMİŞ OLAN YA DA ÖDEME SÜRESİ HENÜZ GEÇMEMİŞ ve VERGİ ASLINA BAĞLI OLMAKSIZIN KESİLEN VERGİ CEZALARI (USULSUZLÜKLER)

%50

+

Yİ-ÜFE

% 50

+

GECİKME ZAMMI

İŞTİRAK, TEŞVİK YARDIM FİİLLERİ NEDENİYLE KESİLMİŞ VERGİ CEZALARI

%50

+

Yİ-ÜFE

% 50

+

GECİKME ZAMMI

İDARİ PARA CEZALARI BUNLARA BAĞLI FAİZ + GECİKME FAİZİ+GECİKME ZAMMI

%100

+

Yİ-ÜFE

İDARİ PARA CEZALARINA BAĞLI FAİZ +GECİKME FAİZİ+GECİKME ZAMMI

C) KESİNLEŞMEMİŞ VEYA DAVA SAFHASINDA BULUNAN ALACAKLAR

Kesinleşmemiş veya dava safhasında bulunan alacaklar aşağıdaki şartlar dahilinde yapılandırılacak.

KESİNLEŞMEMİŞ VEYA DAVA SAFHASINDA BULUNAN AMME ALACAKLARI (MADDE 3)

KAPSAMA GİREN ALACAKLAR

ÖDENECEK TUTAR

TAHSİLİNDEN VAZGEÇİLECEK TUTAR

VERGİ MAHKEMESİNDE DAVA AÇILMIŞ VEYA DAVA SÜRESİ GEÇMEMİŞ İKMALEN, RESEN,İDARECE YAPILMIŞ VERGİ TARHİYATLARI +GÜMRÜK VERGİLERİNE İLİŞKİN TAHAKKUKLAR

VERGİ ASLININ %50’Sİ

+

Yİ-ÜFE+ VERGİ ASLINA BAĞLI OLMAYAN CEZALARDA CEZANIN %25’İ

%50

+

BU TUTARA İLİŞKİN FAİZ+ GECİKME FAİZİ + GECİKME ZAMMI + CEZALARI + İDARİ CEZALAR + CEZALARA BAĞLI GECİKME ZAMLARININ TAMAMI+ VERGİ ASLINA BAĞLI OLMAYAN CEZALARDA CEZANIN %75’İ

BÖLGE İDARE MAHKEMELERİ VEYA DANIŞTAY’DA İTİRAZ VEYA TEMYİZ AŞAMASINDA BULUNAN ALACAKLAR

a) TERKİN KARARI

            

VERGİNİN %10’U

+

Yİ-ÜFE+ VERGİ ASLINA BAĞLI OLMAYAN CEZALARDA CEZANIN %10’U

VERGİNİN %90’I

+

BU TUTARA İLİŞKİN FAİZ+ GECİKME FAİZİ + GECİKME ZAMMI + ALACAK ASLINA BAĞLI OLARAK KESİLEN VERGİ CEZALARI  / İDARİ PARA CEZALARI+ CEZALARA BAĞLI GECİKME ZAMLARININ TAMAMI+ VERGİ ASLINA BAĞLI OLMAYAN CEZALARDA CEZANIN %90’I

b) TASDİK KARARI VEYA TADİLEN TASDİK KARARI

TASDİK EDİLEN VERGİNİN TAMAMI

+

Yİ-ÜFE+ VERGİ ASLINA BAĞLI OLMAYAN CEZALARDA CEZANIN %50’Sİ

BU TUTARA İLİŞKİN FAİZ + GECİKME FAİZİ + GECİKME ZAMMI+ ALACAK ASLINA BAĞLI VERGİ CEZALARI /  İDARİ PARA CEZALARI+ CEZALARA BAĞLI GECİKME ZAMLARININ TAMAMI+ VERGİ ASLINA BAĞLI OLMAYAN CEZALARDA CEZANIN %50’Sİ

TERKİN EDİLEN VERGİNİN %10’U

+

Yİ-ÜFE+ VERGİ ASLINA BAĞLI OLMAYAN CEZALARDA CEZANIN %50’Sİ

TERKİN EDİLEN VERGİNİN %90’I

+

BU TUTARA İLİŞKİN FAİZ+ GECİKME FAİZİ + GECİKME ZAMMI + ALACAK ASLINA BAĞLI OLARAK KESİLEN VERGİ CEZALARI  / İDARİ PARA CEZALARI+ CEZALARA BAĞLI GECİKME ZAMLARININ TAMAMI+ VERGİ ASLINA BAĞLI OLMAYAN CEZALARDA CEZANIN %50’Sİ

c) BOZMA KARARI

VERGİ ASLININ %50’Sİ

+

Yİ-ÜFE++ VERGİ ASLINA BAĞLI OLMAYAN CEZALARDA CEZANIN %25’İ

%50

+

BU TUTARA İLİŞKİN FAİZ+ GECİKME FAİZİ + GECİKME ZAMMI + CEZALARI + İDARİ CEZALAR + CEZALARA BAĞLI GECİKME ZAMLARININ TAMAMI+ VERGİ ASLINA BAĞLI OLMAYAN CEZALARDA CEZANIN %75’İ

d) KISMEN ONAMA

ONANAN KISIM İÇİN TASDİK KARARI HÜKÜMLERİ UYGULANIR

e) BOZULAN KISIM

BOZULAN KISIM İÇİN BOZMA KARARI HÜKÜMLERİ UYGULANIR

D) İNCELEME VE TARHİYAT SAFHASINDA BULUNAN ALACAKLAR

İnceleme ve tarhiyat safhasında bulunan alacaklar aşağıdaki şartlar dahilinde yapılandırılacak.

İNCELEME VE TARHİYAT SAFHASINDA BULUNAN İŞLEMLER

(MADDE 4)

KAPSAMA GİREN ALACAKLAR

ÖDENECEK TUTAR

TAHSİLİNDEN VAZGEÇİLECEK TUTAR

TAMAMLANMAMIŞ HALEN DEVAM EDEN VERGİ İNCELEMELERİ İLE TAKDİR, TARH VE TAHAKKUK İŞLEMLERİ (MADDE 4/1)

İNCELEME SONUCUNA GÖRE TARH EDİLEN VERGİNİN %50’Sİ

+

Yİ-ÜFE

+

VERGİ ASLINA BAĞLI OLMAYAN CEZALARDA CEZANIN %25’İ

VERGİ ASLININ

%50’Sİ

+

- GECİKME FAİZİNİN TAMAMI

- VERGİ ASLINA BAĞLI OLMAYAN CEZALARDA CEZANIN %75’İ

- VERGİ ASLINA BAĞLI CEZANIN TAMAMI

İŞTİRAK NEDENİYLE KESİLECEK VERGİ

CEZANIN %25’İ

CEZANIN %75’İ

KANUNUN YAYIMLANDIĞI TARİHİ İZLEYEN 2. AYIN SONUNA KADAR PİŞMANLIKLA YAPILACAK BEYANLAR

TARH VE TAHAKKUK ETTİRİLEN VERGİ ASLININ TAMAMI

+

Yİ-ÜFE

PİŞMANLIK ZAMMI

+

VERGİ CEZASININ TAMAMI

VUK 30/4’E  GÖRE KENDİLİĞİNDEN VERİLEN BEYANNAMELER ÜZERİNDEN

TARH VE TAHAKKUK ETTİRİLEN VERGİNİN TAMAMI

+

Yİ-ÜFE

GECİKME FAİZİ

+

VERGİ CEZALARININ TAMAMI

YÜKÜMLÜ TARAFINDAN BEYAN EDİLMEYEN AYKIRILIKLARIN GÜMRÜK İDARESİNE BİLDİRİLMESİ

GÜMRÜK VERGİSİNİN TAMAMI+ Yİ-ÜFE

FAİZ+İDARİ PARA CEZALARI

E) MATRAH VE VERGİ ARTIRIMI

7326 sayılı Kanun’un 5. Maddesinde matrah artırımına hükmedilmiştir. Matrah artırımında başvuru 31.08.2021 tarihine kadar (bu tarih dahil) yapılacak.

      1) Kurumlar Vergisi Matrah Artırımı

Kurumlar vergisi matrah artırımı, belirlenen tüm yıllar (2016, 2017, 2018, 2019 ve 2020) için yapılabileceği gibi istenilen yıl ya da yıllar için de yapılabilecek. 

KURUMLAR VERGİSİ MATRAH ARTIRIMI ŞARTLARI

Yıl

Artırım Oranı

Asgari Artırım Tutarı

Vergi Oranı

2016

35%

94.000

20%

2017

30%

99.600

20%

2018

25%

105.800

20%

2019

20%

112.400

20%

2020

15%

127.500

20%

2) Gelir Vergisi Matrah Artırımı

Matrah artırımına ilişkin özet tablo aşağıdaki gibidir.

GELİR VERGİSİ MATRAH ARTIRIMI ŞARTLARI

Yıl

Artırım Oranı

Asgari Artırım Tutarı

Vergi Oranı

Bilanço Esası Ve Serbest Meslek

İşletme Hesabı Esası

2016

35%

47.000

31.900

20%

2017

30%

49.800

33.200

20%

2018

25%

52.900

35.250

20%

2019

20%

56.200

37.500

20%

2020

15%

63.700

42.500

20%

Geliri sadece basit usulde tespit edilen ticari kazançtan oluşan mükellefler için vergilendirmeye esas alınacak asgari matrah, bilanço esasına göre defter tutan mükellefler için belirlenmiş tutarların ilgili yıllar itibarıyla 1/10’undan, geliri sadece gayrimenkul sermaye iradından oluşanlar için 1/5’inden, geliri bunlar dışında kalan diğer gelir vergisi mükellefleri için ise işletme hesabı esasına göre defter tutan mükellefler için belirlenmiş tutardan az olamaz.

3) Ortak Hükümler

  • İlgili yıla ilişkin olarak verilen beyannamede matrah beyan edilmemişse, matrah oluşmamışsa ya da hiç beyanname verilmemişse yine Asgari Artırım Tutarları dikkate alınacak.
  • Artırılan matrahlar, %20 oranında vergilendirilecek ve üzerinden ayrıca herhangi bir vergi alınmayacak.
  • Ancak, gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin, artırımda bulunmak istedikleri yıla ait yıllık beyannamelerini kanuni sürelerinde vermiş, bu vergi türlerinden tahakkuk eden vergilerini süresinde ödemiş ve bu vergi türleri için bu Kanunun 2 nci ve 3 üncü madde hükümlerinden yararlanmamış olmaları şartıyla bu fıkra hükmüne göre artırılan matrahları %15 oranında vergilendirilecek. İstisna, indirim ve mahsuplar nedeniyle bu beyannameler üzerinden ödenmesi gereken verginin bulunmaması hâlinde de bu hüküm uygulanacak.
  • Hesaplanarak veya artırılarak ödenen vergiler, gelir veya kurumlar vergisi matrahlarının tespitinde gider veya maliyet unsuru olarak kabul edilmeyecek, indirim, mahsup ve iade konusu yapılamayacak.

4) Katma Değer Vergisi Matrah Artırımı

Katma değer vergisi mükelleflerinin her bir vergilendirme dönemine ilişkin olarak verdikleri beyannamelerindeki hesaplanan katma değer vergisinin yıllık toplamı üzerinden aşağıda belirtilen oranlarda katma değer vergisini artırmaları halinde ilgili dönemlere ilişkin katma değer vergisi incelemesi ve tarhiyatı yapılmayacak

KATMA DEĞER VERGİSİ MATRAH ARTIRIMI ŞARTLARI

Yıl

Oran

2016

3 %

2017

3 %

2018

2,5 %

2019

2 %

2020

2 %

  • Katma değer vergisi mükelleflerinin, artırıma esas alınan ilgili yılın vergilendirme dönemlerinin tamamı için artırımda bulunmaları zorunludur.

  • Mükelleflerin artırımda bulunmak istedikleri yıl içindeki vergilendirme dönemlerine ilişkin olarak bu Kanunun yayımı tarihinden önce yapılıp kesinleşen tarhiyatlar, ilgili dönem beyanı ile birlikte dikkate alınacak.

  • Artırım talebinde bulunulan yılları izleyen dönemlerde yapılacak vergi incelemelerine ilişkin olarak artırım talebinde bulunulan dönemler için, sonraki dönemlere devreden katma değer vergisi yönünden ve artırım talebinde bulunulan dönemler için ihraç kaydıyla teslimlerden veya iade hakkı doğuran işlemlerden doğan terkin ve iade işlemleri ile ilgili inceleme ve tarhiyat hakkı saklıdır.

  • Ödenen katma değer vergisi, gelir veya kurumlar vergisi matrahlarının tespitinde gider veya maliyet unsuru olmayacak, ödenmesi gereken katma değer vergilerinden indirilmeyecek veya herhangi bir şekilde iade konusu yapılmayacak.

5) Gelir (Stopaj) Vergisi Artırım

Vergi tevkifatı yapmaya mecbur olanlar, ilgili yıl içinde verdikleri (ihtirazi kayıtla verilenler dahil) muhtasar beyannamelerinde (ilgili yıl içinde verilen muhtasar beyannamelerde beyan edilen tutarlar bir yıla iblağ edilmeksizin) yer alan söz konusu ödemelerine ilişkin gayrisafi tutarların yıllık toplamı üzerinden aşağıda yıllar bazında gösterilen oranlardan az olmamak üzere hesaplanacak vergiyi artırabilecekler.

GELİR (STOPAJ) VERGİSİ ARTIRIMI ŞARTLARI

Yıl

Oran

2016

6 %

2017

5 %

2018

4 %

2019

3 %

2020

2 %

F) İŞLETME KAYITLARININ DÜZELTİLMESİ

1) İşletmede Mevcut Olduğu Halde Kayıtlarda Yer Almayan Emtia, Makine, Teçhizat Ve Demirbaşlar

  • İşletmelerde mevcut olduğu hâlde kayıtlarda yer almayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşlar kendilerince veya bağlı oldukları meslek kuruluşunca tespit edilecek rayiç bedel ile 31.08.2021 tarihine kadar (bu tarih dâhil) bir envanter listesi ile vergi dairelerine bildirmek suretiyle defterlere kaydedebilecek.

  • Bildirime dahil edilen kıymetler için amortisman ayrılmayacak.

  • Beyan edilen; makine, teçhizat, demirbaş ve emtiaların bedeli üzerinden tabi olduğu oranların yarısı esas alınarak katma değer vergisi hesaplanır ve ayrı bir beyanname ile sorumlu sıfatıyla beyan edilerek, beyanname verme süresi içinde ödenir. Makine, teçhizat ve demirbaşlar üzerinden ödenen bu vergi, hesaplanan katma değer vergisinden indirilemez.

2) Kayıtlarda Yer Aldığı Hâlde İşletmede Bulunmayan Emtia, Makine, Teçhizat Ve Demirbaşlar

  • Kayıtlarda yer aldığı hâlde işletmelerde mevcut olmayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşlar, 31.08.2021 tarihine kadar (bu tarih dâhil), emtialar bakımından aynı nev’iden emtialara ilişkin cari yıl kayıtlarına göre tespit edilen gayrisafı kâr oranı, makine, teçhizat ve demirbaşlar bakımından kendilerince veya bağlı oldukları meslek kuruluşunca tespit edilecek rayiç bedelleri dikkate alınarak, fatura düzenlemek ve her türlü vergisel yükümlülüklerini yerine getirmek suretiyle kayıt ve beyanlara intikal ettirebilecek.

  • Gayrisafı kâr oranının cari yıl kayıtlarına göre tespit edilemediği hallerde, mükellefin bağlı olduğu meslek odalarının belirleyeceği oranlar esas alınacak.

  • Bu hükme göre ödenmesi gereken katma değer vergisinin ilk taksiti beyanname verme süresi içinde, izleyen taksitler beyanname verme süresini takip eden ikinci ve dördüncü ayda olmak üzere üç eşit taksitte ödenecek.

3) Kayıtlarda Yer Aldığı Halde İşletmede Bulunmayan Kasa Mevcudu Ve Ortaklardan Alacaklar

  • 31.12.2020 tarihi itibarıyla düzenlenen bilançolarında görülmekle birlikte işletmelerde bulunmayan kasa mevcutları ve işletmenin esas faaliyet konusu dışındaki işlemleri dolayısıyla (ödünç verme ve benzer nedenlerle ortaya çıkan) ortaklarından alacaklı bulunduğu tutarlar ile ortaklara borçlu bulunduğu tutarlar arasındaki net alacak tutarları ile bunlarla ilgili diğer hesaplarda yer alan işlemlerini 31.08.2021 tarihine kadar (bu tarih dâhil) vergi dairelerine beyan etmek suretiyle kayıtlarını düzeltebilecekler.

  • Beyan edilen tutarlar üzerinden %3 oranında hesaplanan vergi, beyanname verme süresi içinde ödenecek.
  • Bu kapsamda ödenen vergiler, gelir veya kurumlar vergisinden mahsup edilmez; beyan edilen tutarlar ve ödenen vergiler, kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak kabul edilmeyecek. Bu fıkra uyarınca beyan edilen tutarlar nedeniyle ilave bir tarhiyat yapılmayacak.

  • Bu fıkra kapsamında beyanda bulunan kurumlar vergisi mükelleflerinin bu beyanları nedeniyle 2021 yılı geçici vergi beyannamelerinde düzeltme yapılması gerektiği takdirde, düzeltme işlemleri bu fıkrada öngörülen beyanname verme süresi içinde yapılacak ve düzeltme işlemleri nedeniyle herhangi bir ceza veya faiz hesaplanmayacak.

Bilgilerinize sunulur.

Saygılarımla,

Bessat ÖZ

Mali Müşavir

Bağımsız Denetici

E-posta Girişi
E-Mükellef Girişi