Tarih: 30.10.2019
BİLGİ NOTU
(2019/29)
Konu: Elektronik Belge (E-Fatura, E-Arşiv, E-Smm, E-Gider Pusulası, E-Poliçe, E-Dekont, E-Bilet vb.) Kullanım Zorunluluğu Hk.
19 Ekim 2019 Tarihli ve 30923 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 509 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile Vergi Usul Kanunu uyarınca düzenlenmesi zorunlu olan elektronik belge uygulamalarına yönelik zorunlu geçiş tarihleri ve uygulama esasları düzenlenmiştir.
Vergi Usul Kanunu uyarınca düzenlenmesi zorunlu olan belgelerin elektronik ortamda düzenlenmesine yönelik olarak yayımlanan Tebliğler gözden geçirilmiş, tüm tarafların tek kaynaktan bilgilenmelerinin temin edilmesi ve elektronik belge uygulamalarında bütünlüğün sağlanması amacıyla 509 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği hazırlanmıştır.
a) 5 Milyon TL ve üzeri olan brüt satış hasılatı (veya satışları ile gayrisafı iş hasılatı) şartını 2018 veya 2019 hesap dönemlerinde sağlayan mükellefler; 1/7/2020 tarihinden itibaren, 2020 veya müteakip hesap dönemlerinde sağlayan mükellefler, ilgili hesap dönemini izleyen yılın yedinci ayının başından itibaren (örneğin; 2020 yılında 5 Milyon TL ve üzeri olan brüt satış hasılatı -veya satışları ile gayrisafı iş hasılatı- şartını sağlayan mükellef izleyen 2021 yılının 1/7/2021 tarihinden itibaren), e-Fatura uygulamasına geçmek zorundadır.
b) Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (I) sayılı liste kapsamındaki mallar nedeniyle EPDK’dan lisans alımı veya mezkur Kanuna ekli (III) sayılı liste kapsamındaki malların imal, inşa veya ithalini 2019 yılında gerçekleştirenler; 1/7/2020 tarihinden itibaren, 2020 veya müteakip yıllarda gerçekleştirenler ise, lisans alımı veya imal, inşa veya ithalin gerçekleştirildiği ayı izleyen dördüncü ayın başından itibaren e-Fatura uygulamasına geçmek zorundadır.
c) Aracı hizmet sağlayıcıları, internet reklamcılığı hizmet aracıları ile internet ortamında ilan yayınlayanlar; 1/7/2020 tarihine kadar (2020 veya müteakip hesap dönemlerinden itibaren bu paragrafta belirtilen işler ile iştigal etmek üzere işe başlayacak mükellefler ise işe başlama tarihinden itibaren 3 ay içinde) başvurularını ve fiili geçiş hazırlıklarını tamamlayarak e-Fatura uygulamasına geçmek zorundadır.
ç) 5957 sayılı Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun hükümlerine göre komisyoncu veya tüccar olarak sebze ve meyve ticaretiyle iştigal eden mükellefler; 1/1/2020 tarihine kadar (2020 veya müteakip hesap dönemlerinden itibaren bu paragrafta belirtilen işler ile iştigal etmek üzere işe başlayacak mükellefler ise işe başlama tarihinden itibaren 3 ay içinde) başvurularını ve fiili geçiş hazırlıklarını tamamlayarak e-Fatura uygulamasına geçmek zorundadır.
d) İhracat İşlemlerinde; e-Fatura uygulamasına kayıtlı olan mükelleflerden, 25/10/1984 tarihli ve 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 11 inci maddesi kapsamındaki mal ihracı (Türkiye’de ikamet etmeyenlere ÖZEL FATURA ile yapılan bavul ticareti kapsamındaki satışlar dahil) ve yolcu beraberi eşya ihracı (Türkiye’de ikamet etmeyenlere KDV hesaplanarak yapılan satışlar) kapsamında fatura düzenleyecek olanlar, bahsi geçen faturalarını; 1/7/2017 tarihinden (Türkiye’de ikamet etmeyenlere özel fatura ile yapılan bavul ticareti kapsamındaki satışlar açısından 1/7/2020 tarihinden) itibaren Genel Tebliğin “V.7” ve “VIII” numaralı bölümlerinde belirtilen istisnai durumlar haricinde e-Fatura olarak düzenlemek zorundadırlar.
Bilindiği üzere, e- Arşiv Fatura belgesi yeni bir belge türü olmayıp, kağıt ortamındaki fatura ile aynı hukuki niteliklere sahiptir.
e- Arşiv Fatura uygulamasına kayıtlı mükelleflerin, Genel Tebliğin “V.7” ve “VIII” numaralı bölümlerinde belirtilen istisnai durumlar haricinde, e-Fatura uygulamasına kayıtlı mükelleflere gerçekleştirdiği mal ve hizmet satışlarında faturayı e-Fatura olarak, e-Fatura uygulamasına kayıtlı olmayan vergi mükellefleri ile vergi mükellefi olmayanlara gerçekleştirdiği mal ve hizmet satışlarında ise faturayı e-Arşiv Fatura olarak düzenlemeleri zorunludur.
a) e-Fatura uygulamasına dahil olma zorunluluğu bulunan mükellefler ile isteğe bağlı olarak e-Fatura uygulamasına bu Tebliğin yayım tarihi itibarıyla geçmiş olan mükellefler, 1/1/2020 tarihine kadar e-Arşiv Fatura uygulamasına geçmek zorundadır.
b) Aracı hizmet sağlayıcıları, internet ortamında ilan yayınlayanlar ile internet reklamcılığı hizmet aracıları, 1/1/2020 tarihine kadar (2020 ve müteakip hesap dönemlerinden itibaren bu paragrafta belirtilen işler ile iştigal etmek üzere işe başlayacak mükelleflerin ise işe başlama tarihinden itibaren 3 ay içinde) başvurularını ve fiili geçiş hazırlıklarını tamamlayarak e-Arşiv Fatura uygulamasına geçmek zorundadır.
c) e-Arşiv Fatura uygulamasına dahil olmayan mükelleflerce, 1/1/2020 tarihinden itibaren düzenlenecek faturaların (müşteri bazında günlük olarak), vergiler dahil toplam tutarının 30 Bin TL’yi (vergi mükelleflerine düzenlenenler açısından vergiler dahil toplam tutarı 5.000 TL’yi) aşması halinde, söz konusu faturaların “e-Arşiv Fatura” olarak Gelir İdaresi Başkanlığınca sunulan e-Belge düzenleme portali üzerinden düzenlenmesi zorunludur.
e-Arşiv Fatura yerine matbu (kağıt) fatura düzenlenmesi veya alınması halinde, faturayı düzenleyen ile nihai tüketici dışındaki vergi mükellefiyeti bulunan alıcı hakkında düzenlenen veya alınan her bir kağıt fatura için ayrı ayrı olmak üzere V.U.K 353. maddesinde öngörülen cezai hüküm uygulanacaktır.
Aynı günde aynı kişilere düzenlenen faturalar topluca birlikte değerlendirilecek olup, faturaların vergi dahil tutar toplamının belirtilen tutarı aşması halinde, söz konusu faturaların e-Arşiv Fatura olarak düzenlenmesi ve alınması zorunludur.
Aşağıda listelenen mükelleflerin, e-İrsaliye uygulamasına ilişkin başvurularını ve fiili geçiş hazırlıklarını 01/07/2020 tarihine kadar tamamlayarak e-İrsaliye uygulamasına geçmeleri ve bu tarihten itibaren sevk irsaliyelerini (istisnai durumlar haricinde) e-İrsaliye olarak düzenlemeleri ve kayıtlı kullanıcılardan e-İrsaliye olarak almaları zorunludur.
a) e-Fatura uygulamasına kayıtlı olan ve 2018 veya müteakip hesap dönemleri brüt satış hasılatı (veya satışları ile gayrisafı iş hasılatı) 25 Milyon TL ve üzeri olan mükellefler.
b) Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (I) sayılı listedeki malların imali, ithali, teslimi vb. faaliyetleri nedeniyle EPDK'dan lisans (bayilik lisansı dahil) alan mükellefler.
c) Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (III) sayılı listedeki malların imal, inşa, ithalini ve ana bayi/distribütör şeklinde pazarlamasını gerçekleştiren mükellefler.
ç) 3213 sayılı Maden Kanunu kapsamında düzenlenen işletme ruhsatı/sertifikası sahipleri ve işletme ruhsatı/sertifikası sahipleri ile yaptıkları sözleşmeye istinaden maden üretim faaliyetinde bulunan gerçek ve tüzel kişi mükellefler.
d) 4634 sayılı Şeker Kanununun 2 nci maddesinin (e) bendinde tanımına yer verilen şekerin (beyaz şeker) imalini gerçekleştiren mükellefler.
e) e-Fatura uygulamasına kayıtlı olan mükelleflerden demir ve çelik (GTİP 72) ile demir veya çelikten eşyaların (GTİP 73) imali, ithali veya ihracı faaliyetinde bulunan mükellefler.
f) Tarım ve Orman Bakanlığınca gübre üretim ve tüketiminin kayıt altına alınmasına yönelik oluşturulan Gübre Takip Sistemi’ne kayıtlı kullanıcılar.
5957 sayılı Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun hükümlerine göre komisyoncu veya tüccar olarak sebze ve meyve ticaretiyle iştigal eden mükelleflerin ise e-İrsaliye uygulamasına ilişkin başvurularını ve fiili geçiş hazırlıklarını 01/01/2020 tarihine kadar tamamlayarak e-İrsaliye uygulamasına geçmeleri ve bu tarihten itibaren sevk irsaliyelerini (istisnai durumlar haricinde) e-İrsaliye olarak düzenlemeleri ve kayıtlı kullanıcılardan e-İrsaliye olarak almaları zorunludur.
Serbest meslek erbaplarından;
a) 1/2/2020 tarihi itibarıyla faaliyetine devam etmekte olanların, 1/6/2020 tarihine kadar,
b) 1/2/2020 tarihinden (bu tarih dâhil) itibaren faaliyetine başlayacak olanların ise işe başladıkları ayı izleyen 3. ayın sonuna kadar,
e-Serbest Meslek uygulamasına dahil olması zorunludur.
a) e-Fatura uygulamasına geçmek zorunda olan mükelleflerden faaliyetleri gereği aynı zamanda müstahsil makbuzu düzenlemek zorunda olanların, 1/7/2020 tarihine kadar,
b) Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun hükümlerine göre komisyoncu veya tüccar olarak sebze ve meyve ticaretiyle iştigal eden mükelleflerin ise 1/1/2020 tarihine kadar,
e-Müstahsil Makbuzu uygulamasına dahil olması zorunludur.
e-Gider Pusulası uygulaması, Gelir İdaresi Başkanlığınca kendisine yazılı bildirim yapılan mükellefler dışındaki mükellefler için zorunlu bir uygulama olmayıp, kendisine yazılı bildirim yapılan mükelleflerin, Başkanlık tarafından yazıda belirtilen süreler içinde e-Gider Pusulası uygulamasına dahil olması zorunludur.
a) Karayolu Taşıma Yönetmeliğinde belirtilen şehirlerarası tarifeli yolcu taşımacılığı faaliyetiyle iştigal eden D1 yetki belgeli işletmelerin, 1/1/2021 tarihine kadar (2021 veya müteakip yıllarda faaliyetlerine başlayanlar, faaliyete başladığı ayı izleyen dördüncü ayın başından itibaren)
b) Yerli ve yabancı sinema filmi gösteriminde bulunan sinema işletmelerin ise 1/7/2020 tarihine kadar (1/7/2020 tarihinden sonra faaliyetlerine başlayanlar, faaliyetlerine başladıkları ayı izleyen dördüncü ayın başına kadar)
e-Bilet uygulamasına dahil olması zorunludur.
e-Sigorta Komisyon Gider Belgesi Uygulaması isteğe bağlı bir uygulama olup, Gelir İdaresi Başkanlığınca en az 3 aylık zaman süresi belirleyerek, sigorta, emeklilik ve reasürans şirketlerinin veya sigorta ve emeklilik aracılarının e-Sigorta Komisyon Gider Belgesi uygulamasına dahil olma zorunluluğu getirmeye ve bu durumu cbclge.gib.gov.tr adresinde yayımlanacak duyurularla belirlemeye yetkilidir.
Sigorta, emeklilik ve reasürans şirketlerinden uygulamaya dahil olanlar, uygulamaya dahil oldukları tarihten itibaren düzenleyecekleri sigorta komisyon gider belgelerini, e-Sigorta Komisyon Gider Belgesi olarak elektronik ya da kağıt ortamda teslim etmek zorundadırlar.
e-Sigorta Poliçesi uygulaması isteğe bağlı bir uygulama olup, Gelir İdaresi Başkanlığınca en az 3 aylık zaman süresi belirleyerek, sigorta, emeklilik ve reasürans şirketlerinin veya sigorta ve emeklilik aracılarının e-Sigorta Poliçesi uygulamasına dahil olma zorunluluğu getirmeye ve bu durumu cbclge.gib.gov.tr adresinde yayımlanacak duyurularla belirlemeye yetkilidir.
Sigorta, emeklilik ve reasürans şirketlerinin veya sigorta ve emeklilik aracılarından uygulamaya dahil olanların, uygulamaya dahil oldukları tarihten itibaren Sigorta Poliçelerini e-Sigorta Poliçesi olarak düzenlemeleri zorunludur.
e-Döviz Alım-Satım Belgesi uygulaması zorunlu bir uygulama olmayıp, Gelir İdaresi Başkanlığı en az 3 aylık zaman süresi belirleyerek, yetkili müesseselere e-Döviz Alım-Satım Belgesi Uygulamasına dâhil olma zorunluluğu getirmeye ve bu durumu ebclgc.gib.gov.tr adresinde yayımlanacak duyurularla belirlemeye yetkilidir.
Yetkili müesseselerden uygulamaya dahil olanlar, uygulamaya zorunlu olarak dâhil oldukları tarihten itibaren düzenleyecekleri “Döviz Alım” ve “Döviz Satım” belgelerini e-Döviz Alım-Satım Belgesi olarak düzenlemek ve alıcılarının talebi doğrultusunda elektronik ya da kağıt ortamda teslim etmek zorundadırlar.
e-Dekont uygulaması zorunlu bir uygulama olmayıp, Gelir İdaresi Başkanlığı en az 3 aylık zaman süresi belirleyerek, bankaların e-Dekont uygulamasına dâhil olma zorunluluğu getirmeye ve bu durumu cbclgc.gib.gov.tr adresinde yayımlanacak duyurularla belirlemeye yetkilidir.
Bankalar zorunlu olarak uygulamaya dâhil oldukları tarihten itibaren düzenleyecekleri dekontları e-Dekont olarak bu Tebliğde belirtilen usul ve esaslara göre düzenlemek ve alıcılarının talebi doğrultusunda elektronik ya da kağıt ortamda teslim etmek zorundadırlar.
Bilgilerinize sunulur.
Saygılarımla,
Bessat ÖZ
Mali Müşavir
Bağımsız Denetici